Dieta FODMAP charakteryzuje się małą ilością zawartości fermentujących oligo-, di- i monosacharadyów oraz polioli (fermentable oligosaccharides, disaccharides, monosaccharides and polyols – FODMAP). Wykorzystywana jest między innymi do łagodzenia objawów związanych z zespołem jelita drażliwego tzw. IBS (irritable bowel syndrome). Za jej twórców uznaje się australijskich naukowców z Monash University (Monash University, Medicine, Nursing and Health Sciences). Badania wykazują, że niektóre węglowodany mogą powodować podrażnienie jelit i przyczynić się do takich objawów jak: wzdęcia, ból brzucha, dyskomfort, biegunki, zaparcia. Węglowodany takie nazywane są łatwo fermentującymi, są słabo wchłaniane i o wysokim ciśnieniu osmotycznym. Do nich zaliczamy m.in. fruktozę, laktozę, fruktany, alkohole polihydroksylowe.
Dwa etapy FODMAP
Dieta ta nie musi być stosowana do końca życia. Składa się z dwóch etapów. Pierwszy to faza eliminacyjna trwająca ok. 6-8 tygodni, w której eliminuje się produkty zawierające duże ilości FODMAP. W miarę ustępowania objawów IBS przechodzi się do etapu drugiego, w którym dietę należy stopniowo rozszerzać o FODMAP, według własnych możliwości. To, czy będzie opcja powrotu do normalnego sposobu odżywiania, jest kwestią indywidualną.
Dlaczego występuje nasilenie objawów IBS?
Jelita poprzez swoje działanie osmotyczne powodują nagromadzenie płynów w jego świetle. Powodem tego są produkty obfitujące w FODMAP, które przechodzą do jelita w postaci niezmienionej. Skutkiem tego jest przyśpieszenie motoryki jelit. Kolejnym etapem jest przejście do jelita grubego, gdzie produkty podlegają fermentacji bakteryjnej ze wzmożoną produkcją dwutlenku węgla i wodoru. Dalsze przemiany mogą doprowadzić do wytworzenia siarkowodoru i metanu. To właśnie te procesy są odpowiedzialne za uczucie dyskomfortu w rejonie jamy brzusznej.
Dieta FODMAP nie musi być nudna i mało urozmaicona. Jest spora grupa produktów, które można spożywać na tej diecie.
Produkty FODMAP
Poniżej przedstawiam posiłki, jakie jadałam na takiej diecie. Chodzi o pokazanie, że posiłki są równie smaczne oraz ładnie wyglądają, mimo ograniczenia wielu produktów.
Zestaw 1 Komosa ryżowa na mleku orkiszowym z bananem i owocami, sałatka (pomidor, roszponka, orzechy włoskie, gorgonzola), placuszki cukiniowe na kaszy gryczanej z łososiem i surówką z marchewki i pomarańczy, koktajl szpinakowy + ciasteczka marchewkowe na mące kokosowej, pieczone bataty z serem feta
Zestaw 2 Owsianka na mleku orkiszowym z owocami, mozzarella z pomidorami i słonecznikiem, makaron ryżowy z pesto pomidorowym i cukinią, brownie z batatów i sałatka owocowa, tortilla gryczana (kukurydza, oliwki, papryka, ser)
Oczywiście takie posiłki wymagają czasu, ale nie wiele więcej od normalnego gotowania. Ci, co robią sobie samodzielnie dietę pudełkową, to nie odczują żadnej różnicy 🙂
Polecam przetestować taki sposób odżywiania, z pewnością już po pierwszych dniach jest zauważalna różnica.